شیر مادر :رنگ،طعم،ترکیبات

شیر مادر یک منبع مایع از مواد غذایی است که در سینه مادر برای کودکش تولید می شود . بدن زن در واکنش به حاملگی و مکیدن سینه توسط نوزاد شیر تولید می کند . شیر مادر ، مواد مغذی کاملی را برای نوزاد فراهم می کند و در برابر عفونت ها ، امراض و بیماری ها از او محافظت می کند . تغذیه با شیر مادر هم برای کودک و هم برای مادر مزایای مختلفی دارد ، و بسیاری از این مزایا تا مدتها پس از پایان شیردهی ادامه می یابد .

ترکیب شیر مادر

شیر مادر یک ترکیب پیچیده دارد . بیش از 200 نوع ماده مختلف از جمله پروتئین ، چربی ، کربوهیدرات ها ، ویتامین ها ، مواد معدنی ، ساید مواد مغذی ، آنزیم ها ، و هورمون ها در آن وجود دارد . این ترکیب ثابت نیست و در بدن هر مادر با مادر دیگر فرق می کند . حتی در بدن یک مادر هم ثابت نیست و تنوع دارد . شیر سینه شما با هر بار غذا خوردن در طول روز و با گذر زمان تغییر می کند تا نیازهای کودک در حال رشدتان را برطرف کند .

چقدر طول می کشد تا شیر در سینه تولید شود

تولید شیر مادر در طول دوران بارداری آغاز می شود . سپس ، هنگامی که نوزادتان به دنیا می آید ، در روز اول یا دوم مقدار کمی شیر خواهید داشت . در سومین روز پس از زایمان ، تولید شیر مادر افزایش می یابد . همانطور که شیر در سینه تان تولید می شود ، احساس می کنید که سینه تان در حال پُر شدن است . هرچند ، این فرایند برای مادرانی که اولین زایمان خود را تجربه می کنند ، حدود پنج روز طول می شود تا سینه شان پُر از شیر شود .

مراحل تولید شیر مادر

شیر مادر معمولا در سه مرحله توصیف می شود : آغوز ، شیر بینابینی  و شیر رسیده .

آغوز : آغوز اولین شیری است که از سینه مادر خارج می شود . این شیر در پایان بارداری و در طول اولین روزهای پس از زایمان وجود دارد . آغوز معمولا غلیظ ، زرد و چسبناک است ، اما مممکن است که رقیق ، سفید یا نارنجی هم باشد . هضم آغوز برای نوزادان بسیار آسان است . آغوز سرشار از پروتئین است و چربی کمی دارد و حاوی حجم زیادی از آنتی بادی ها بویژه ایموگلوبولین A (IgA) و گلبول های سفید برای مبارزه با عفونت ها است .

همچنین یک ملین طبیعی است که با پاک کردن بدن نوزاد از قیرک ( اولین مدفوع نوزاد که غلیظ، سیاه و قیری شکل است ) از زردی پیشگیری می کند . مقدار آغوزی که در بدنتان تولید می شود کم است اما این حجم کم حاوی تمام چیزهایی است که نوزادتان در اولین روزهای زندگی اش به آنها نیاز دارد .

شیر بینابینی: شیر بینابینی، ترکیبی از آغوز و شیر رسیده است . هنگامی که سه تا پنج روز پس از زایمان شیر سینه تان می آید ، با آغوز ترکیب می شود و کم کم در طول چند روز یا یک هفته به شیر رسیده تبدیل می شود .

شیر رسیده : تا وقتی که نوزادتان به سن دو هفتگی برسد ، شیرتان تغییر می کند و به شیر رسیده تبدیل می شود . شیر رسیده ترکیبی از شیر پیشین و شیر پسین است .  هنگامی که نوزادتان شیر خوردن را یاد می گیرد ، شیر ماک اولین شیری که از سینه تان خارج می شود . شیر پیشین رقیق و آبکی است و چربی و کالری کمی دارد . همانطور که شما به نوزادتان شیر می دهید ، شیر پسین می آید . شیر پسین غلیظ تر و خامه ای تر است و چربی و کالری بیشتری دارد .

تولید شیرمادر به اندازه کافی

بدن شما در واکنش به حاملگی و به دنیا آمدن نوزادتان شروع به تولید شیر می کند . اما ، برای ادامه تولید شیر پس از تولد نوزادتان ، شما باید به او شیر دهید یا اینکه شیر سینه تان را بدوشید .

هرچقدر بیشتر به کودک تان شیر دهید یا بیشتر شیرتان را بدوشید ، بدن تان شیر بیشتری تولید می کند . تقریبا تمام مادرها از توانایی تولید شیر سینه برخوردارند . بنابراین ، اگر شیر سینه تان کم است باید از کسی کمک بگیرید . اکثر اوقات ، اصلاح شیردهی و شیردهی بیشتر به این امر کمک می کند و همه چیز را به حالت اول برمی گرداند .

رنگ های احتمالی شیر مادر

رنگ شیر مادر می تواند در طول روز تغییر کند . شیر مادر معمولا سفید ، زرد یا آبی روشن است . اما ، بسته به چیزی که می خورید ، می تواند سبز ، نارنجی ، قهوه ای یا صورتی رنگ باشد . گاهی ، به دلیل سندروم مجرای آسیب دیده یا نوک پستان آسیب دیده ، خون در شیرتان دیده می شود . شاید ترسناک باشد ، اما خطرناک نیست . اگر رنگ شیرتان تغییر کند ، تا زمانی که نوزادتان سینه را پس نزده است به شیردهی ادامه دهید .

طعم شیر مادر

گفته می شود که شیر مادر شیرین و خامه ای است . دلیل شیرینی آن قند لاکتوز شیر است ، و خامه ای بودنش به دلیل وجود چربی است . غذایی که شما روزانه به عنوان رژیم شیردهی می خورید در طعم شیرتان اثرگذار است .

رنگ شیر مادر و چگونگی تغییر آن

سفید ، زرد ، شفاف ، آبی ، سبز ، صورتی ، نارنجی ، و قهوه ای

رنگ شیر مادر معمولا زرد ، شفاف ، خامه ای ، قهوه ای مایل به زرد ، یا آبی کم رنگ است . هرچند ، گاهی اوقات در زول دوران شیردهی تان ، ممکن است تعجب کنید که شیرتان می تواند به رنگ های دیگری هم باشد . بسته به چیزی که می خورید یا می نوشید ،  رنگ شیرتان سبز ، صورتی یا قرمز رنگ به نظر بیاید . گاهی اوقات ، اگر کمی خون وارد شیرتان شود ، می تواند رنگ آن را قهوه ای یا نارنجی کند .

ممکن است متوجه شوید که رنگ شیرتان با گذر زمان تغییر می کند .

اما ، ممکن است که رنگ آن در طول یک روز یا حتی در همان لحظه شیر دادن تغییر کند . این موضوع می تواند برایتان نگران کننده باشد که شیر مادر باید چه رنگی باشد و چه رنگی نرمال و طبیعی است ؟ در اینجا اطلاعاتی درباره رنگ شیر مادر و معنای هر یک از آنها وجود دارد .

رنگ شیر مادر در چند مرحله تغییر می کند

در طول اولین هفته های پس از زایمان ، شیرتان به سرعت تغییر می کند . نه تنها از نظر میزان و ترکیب ، بلکه رنگ آن نیز تغییر می کند . بنابراین ، شیر مادر چه رنگی است ؟ در اینجا ، تغییرات طبیعی در رنگ شیر مادر در هر مرحله ارائه شده است .

رنگ های دیگر شیر مادر و معانی آنها

برخی از غذاها، گیاهان، مکمل های غذایی، و داروها می توانند رنگ شیر مادر را تغییر دهند. این مواد همچنین می توانند بر رنگ ادرار و ادرار بچه نیز اثر بگذارند. اگرچه ممکن است از دیدن رنگ متفاوت بترسید یا شوکه بشید، اما تغییر رنگ شیر تا حد مشخصی کاملا طبیعی است.

این تغییرات معمولا مرتبط با رژیم غذایی هستند و خطرناک نیستند. در ادامه به این موضوع بیشتر می پردازیم:

شیر سبز: پس از خوردن غذاهای سبز یا غذاهایی که حاوی رنگ های سبز هستند، ممکن است شیر سبز رنگ شود. همچنین است اگر نوشیدنی های سبز رنگ مانند گاتوراد نوشید، حجم قابل توجهی سبزی بخورید (مانند اسفناج یا جلبک دریایی) یا گیاهان دارویی یا مکمل های ویتامین خاصی را به رژیم غذایی تان اضافه کنید.

شیر صورتی، نارنجی و قرمز: پس از خوردن موادی که در حالت طبیعی این رنگ ها را دارند، یا پس از خوردن یا نوشیدن موادی که حاوی رنگ های غذایی نارنجی، زرد و قرمز هستند، ممکن است رنگ شیر مادر به رنگ های صورتی، نارنجی و قرمز بزند. نوشابه نارنجی، چغندر، یا نوشیدنی های پرتقالی می توانند باعث شود که شیر مادر دارای سایه های صورتی، قرمز و نارنجی شود.

شیر قهوه ای، قهوه ای قرمز و خونی مانند: اگر خون در درون پستان، وارد مجرای شیر شود، ممکن است شیر به رنگ های فوق تمایل پیدا کند. زمانی که شیر مادر بمانند آب کثیف از یک لوله زنگ زده قدیمی شد، به آن سندروم لوله زنگ زده می گویند. حتی ممکن است که خون وارد شیر شود. در این حالت، نباید بترسید. لازم نیست که شیر خود را بیرون بریزید یا شیردهی را متوقف کنید. اندکی خون در شیر به بچه شما آسیب نمی زند. در اکثر موارد، این خون در عرض چند روز از بین می رود. اگر پس از یک هفته چنین نشد، این مساله را با دکتر خود در میان بگذارید.

شیر مشکی: علت تولید شیر مشکی به آنتی بیوتیک مینوکین (ماینوسایکلین) مربوط می شود. مینوکین همچنین موجب تیره شدن پوست می شود. استفاده از مینوکین در دوران شیردهی توصیه نمی شود. علت اینکه شما قبل از دریافت هر نوع دارویی باید به دکتر خود اعلام کنید که در دوران شیردهی هستید، همین موضوع است.

شیر ذخیره شده

زمانی که شما شیر را ذخیره میکنید، ممکن است اندکی تغییر کند. در یخچال، شیر مادر، لایه لایه می شود. روی شیر، لایه خامه ای زرد یا سفید رنگ است که ضخیم است و یک لایه نازک تر با رنگ آبی در زیر. نباید نگران باشید چرا که این مسئله نرمال است و به این معنا نیست که شیر فاسد یا خراب شده است. علت این است که وقتی شیر ساکن می شود، چربی به بالا می آید.

وقتی خواستید از این شیر استفاده کنید، لازم است که آن را با سر و ته کردن شیشه شیر بچه، هم بزنید. ممکن است شیر مادر در فریزر تغییر رنگ هم بدهد. شیر یخ زده ممکن است به زردی بزند.

نحوه ذخیره و نگهداری صحیح شیر تازه، یخ زده یا از یخ باز شده (ذوب شده)

چه زمانی با دکتر تماس بگیریم

اکثر اوقات، تغییرات در رنگ شیر مادر، بخاطر موادی است که مصرف کرده اید و لذا جای نگرانی نیست. اما، اگر نگرانی خاصی در مورد شیر خود دارید، اشکال ندارد با دکتر خود تماس بگیرید.

دکتر یا متخصص شیردهی به دغدغه ها و نگرانی های شما گوش می دهند، موقعیت را ارزیابی می کنند و در صورت نیاز، برای معاینه اقدام می کنند.

اکثر مادرانی که شیر میدهند، متوجه تغییر رنگ های جزئی در رنگ شیر نمی شوند مگر اینکه کودک بخشی از شیر را با رنگ متفاوتی بصورت تف از دهان خود بیرون بزند یا اینکه مادر شیر خود را برای نگهداری خارج کند.

وقتی که می بینید شیر شما سبز، نارنجی یا حاوی اندکی خون شده است، مسئله ای که شما را نگران می کند این است که این شیر هنوز هم برای بچه مفید و سالم است. دانستن علل تغییر رنگ و توجه به این مطلب که این مسئله یک مسئله عادی است که معمولا خطرناک هم نیست، ممکن است شما را آرام کند.